Wat is Acute Lymfatische Leukemie (ALL)?

Acute Lymfatische Leukemie (ALL) is een zeldzame vorm van bloedkanker. De levensbedreigende leukemie zorgt voor een woekering van kwaadaardige leukemiecellen, waardoor de normale bloedaanmaak razendsnel wordt verstoord. Normaal worden er in het beenmerg drie bloedelementen aangemaakt: rode cellen, witte cellen en bloedplaatjes. Bij Acute Lymfatische Leukemie zijn bijna al deze elementen vervangen door leukemiecellen, de zogenaamde lymfoblasten. Zonder tijdig ingrijpen is de prognose van dit type acute leukemie slecht.

De symptomen van Acute Lymfatische Leukemie

Veel symptomen van ALL ontstaan als gevolg van het tekort aan normale bloedcellen. Een tekort aan witte cellen zorgt mogelijk voor:

• Koorts
• Infecties die steeds weer terugkeren

Bij een verminderd aantal rode cellen kan dit leiden tot bloedarmoede-symptomen zoals:

• Vermoeidheid
• Buiten adem zijn
• Duizelingen
• Licht in het hoofd zijn

Een verminderd aantal bloedplaatjes kan resulteren in:

• Bloedingen van o.a. het tandvlees, de neus en de huid
• Blauwe plekken die plotsklaps verschijnen

Algemene ziekteverschijnselen zijn onder andere vermoeidheid, nachtelijke zweetaanvallen en een veranderd voedingspatroon.  Verder komen pijn op de borst, een gezwollen milt, lever, lymfeklieren en tandvlees zo nu en dan voor.

Diagnose en behandeling van ALL

De diagnose van Acute Lymfatische Leukemie wordt via bloed- en beenmergonderzoek gesteld. In het laboratorium onderzoekt men de aantallen bloedcellen in de bloedbaan. Het beenmerg wordt onder de microscoop onderzocht; een hoog percentage van het aantal lymfoblasten geeft een goede indicatie van ALL.

Na het onderzoek is het uiterst belangrijk om snel van start te gaan met de behandeling. Het behandelplan is afhankelijk van het type ALL, evenals de leeftijd, gezondheid en eventuele chromosoom-afwijkingen van de patiënt. De behandeling bestaat over het algemeen uit drie fasen:

• De eerste is de inductiefase, waarin leukemiecellen zo snel mogelijk moeten worden doodgemaakt. In een gunstig scenario herstellen de normale bloedcellen volledig dankzij een combinatie van chemotherapie (waaronder medicatie zoals asparaginase) en een prednison-kuur.
• In de consolidatiefase draait alles om het in stand houden van het resultaat uit fase één. Chemotherapiekuren en een eventuele beenmergtransplantatie maken deel uit van deze behandeling.
• Als een patiënt geen beenmergtransplantatie heeft ondergaan, komt deze in de intensieve onderhoudsfase terecht. Deze fase duurt in de regel een jaar.

Prognose en overlevingskans

De prognose van ALL verschilt per patiënt. Kinderen hebben een betere levensverwachting dan volwassenen. Hetzelfde geldt voor vrouwen ten opzichte van mannen. Daarnaast vergroten een klein aantal witte bloedcellen en leukemiecellen in het hersenvocht de kans op herstel.

De overlevingskans bij Acute Lymfatische Leukemie is de laatste jaren gelukkig verbeterd. Ruim 30% van de patiënten die ziek werden in de periode 1999-2003, was na vijf jaar nog in leven. Voor de periode 2004-2012 overleefde 45% de eerste vijf jaar.